بعد از چند همه‏ گیری بزرگ (که همزمان با قحطی) در ایران در زمان قاجار رخ داد، نخبگان ایرانی (مانند امیرکبیر، دکتر محمد قریب و دیگران)، به اهمیت سیستم بهداشت و درمان روزآمد برای رفاه و سلامتی جامعه ایرانی پی بردند و بهداشت و درمان (چه در مصوبات مجالس شورای ملی و چه مصوبات دولتهای وقت و چه پویش اجتماعی مردم و نخبگان) اهمیت بالایی یافت. وضعیت فعلی بهداشت و درمان در ایران را می توان حاصل حدود دو قرن تلاش مستمر برای ارتقای سیستم بهداشت و درمان روزآمد دانست.

ایران اکنون در زمینه فناوری زیستی، فناوری‏های پزشکی و دانش پزشکی، از جایگاه شناخته‏ شده ای در جهان برخوردار است. داروی آیمود برای افزایش کیفیت زندگی بیماران HIV، تولید بومی و در برهه هایی صادرات انواع واکسن ها (مانند واکسن فلج اطفال، وبا، تب برفکی و …) و تحقیق و توسعه و تولید واکسن بومی کوو ایران برکت برای SARS-CoV-2 در خلال سالهای 2021 تا 2023 در ایام کرونا (که ایران را در میان یکی از 10 کشور اول و معدود کشورهای تولید کننده واکسن بومی برای این بحران قرار داد)، و الگوی ایران در سیستم شبکه بهداشت شهری و روستایی، از جمله دستاوردهای شاخص ایران در زمینه فناوری های پزشکی و نظام سلامت است.

تولید بومی دستگاه مانیتور تمام دیجیتال علائم حیاتی بیمارستانی، دستگاه ونتیلاتور، دستگاه دیالیز، دستگاه سی تی اسکن، دستگاه CDP (تشخیص کناره های سرطانی)، دستگاه ناوبری جراحی، انواع پروتزها، دستگاه های تحریک عصبی، دستگاه های سیگنال برداری، ماسکهای نانو، داربستهای رشد بافت و طراحی و ساخت ربات جراح سینا (که صادرات آن به کشور اندونزی انجام شده است و مذاکراتی برای صادرات به چین، هند و روسیه در سوابق خود داشته است) از پیشرفته ترین دستاوردهای اعلامی ایران در زمینه مهندسی پزشکی و تجهیزات پزشکی است.

تلاش‏هایی در ایران برای تولید بومی انواعی از آنتی بیوتیکها (و برخی مواد اولیه موثره آنها)، انسولین، فاکتور 8 انسانی، پانسمان بیماران پروانه ای، داروهای ضد سرطان و شیمی درمانی و طیفی از برخی از مواد اولیه و موثره دارویی صورت گرفته است. سلول درمانی (خصوصا با تکیه بر دانش سلول های بنیادی) از دیگر زمینه های پیشرفته تحقیقات و درمان پزشکی در ایران است.

تجاربی از به کارگیری فناوری کریسپر و تحقیقات بر روی تولید واکسن‏های مبتنی بر M-RNA در ایران گزارش شده است.